در این میان هرچند طرح انضباط اجتماعی، از ابعاد مختلف قابل بررسی و تامل است و پس از اجرا باید به تجزیه و تحلیل و آسیبشناسی آن اقدام کرد، اما به نظر میرسد نیروی انتظامی در ادامه اجرای طرحهایی چون طرح امنیت اجتماعی و رزمایش امنیت و آرامش عمومی، درصدد گسترش فعالیتهای خود و تکمیل طرحهای قبلی است.
نکته مهم اینجاست که اجرای چنین طرحهایی، بدون حمایت و مشارکت عمومی شهروندان که تنها با احترام به حقوق شهروندی آنان در عین قاطعیت بهدست میآید سرانجام مطلوبی نخواهد داشت.
بنابراین همانطور که مسئولان نیروی انتظامی وانمود میکنند هدف از اجرای طرح انضباط اجتماعی، باید گسترش و نهادینه کردن انضباط اجتماعی و آموزش احترام به حقوق همنوعان در جامعه باشد. آنچه در این طرح اهمیت دارد، رعایت دقیق قوانین و مقررات، توجه به حقوق شهروندی و ایجاد نظم و امنیت در عین برخورد مهربانانه پلیس با عموم شهروندان است.
همه میدانیم که سیمای شهر تهران، مدتهاست که به هم ریخته، آشفته و نامنظم است. فقط کافی است در یکی از پیادهروهای شهر قدم بزنیم، تا بیاحترامی به حقوق شهروندان را ببینیم.
عبور موتورسیکلتها از پیادهرو، حضور دستفروشان و متکدیان، تصرف پیادهروها از سوی مغازهداران، پارک خودرو در پیادهرو و رفتار غیرمسئولانه، همه و همه مدتهاست که با کمال تأسف برای ما عادی شده است. این در شرایطی است که عادی شدن رفتار غیرمسئولانه و روزمره شدن آن در ادامه ساختار اجتماعی، ما را بیش از پیش دستخوش دگرگونی میکند.
هرچند که پلیس تاکید دارد سختگیری در اجرای این طرح سبب موجه شدن چهره شهر و قانونمندتر شدن شهروندان میشود اما نباید از نظر دور داشت که آموزش تنها با سختگیری در اجرای قانون که خود ممکن است دارای کاستیهایی باشد حاصل نمیشود.
برخورد سختگیرانه با مسافربرهای شخصی در هنگام پیاده و سوار کردن مسافران بدون آموزش و توجیه منطقی آنان چه دستاورد بلندمدتی را به همراه خواهد داشت!؟ باید آموزش داد، خواست و یاد گرفت، نه به حکم جبر تن داد و به راحتی فراموش کرد.
همین چند روز پیش یکی از سربازان مستقر در خیابان وقتی که دید خانمی میانسال بهدلیل رفتار غیرمسئولانه رانندگان سواری نمیتواند از خیابان و خط کشی عابر پیاده بگذرد، با لبخند و قاطعیت رانندگان را وادار به ایستادن کرد.
این عمل از آن دسته رفتارهایی بود که تحسین حاضران را برانگیخت. چیزی که ما باید پیشتر از اینها از نیروهای پلیس میدیدیم و ندیدیم و امیدواریم که این طرح آغازی بر ارائه چنین خدماتی به شهروندان باشد که گویا مدتهاست از شرح وظایف پلیس خط
خورده است.